Een klein voordeel van de corona crisis is dat we eindelijk tijd hebben om weer eens een boek te lezen. En zou het niet helemaal mooi zijn als deze boeken ons ook konden helpen of troosten in deze tijd? Daarom hierbij vier leestips aan de hand van vier aanmoedigingen uit een niet nader te noemen zelfhulpboek uit de categorie ‘omgaan met tegenslagen’.
1. Doe je best om iets moois te zien in de situatie!
J.M.A. Biesheuvel Reis door mijn kamer
Maarten Biesheuvel is de meester van het korte verhaal, maar vooral ook een meester in het thuis blijven. Door zijn psychiatrische problemen - ofwel krankzinnigheid zoals hij het zelf noemde - speelde zijn leven zich vooral af binnen de muren van zijn ‘Sunny Home’ in Leiden. Deze kleine wereld inspireerde hem tot talloze korte verhalen. Als iemand weet hoe je de schoonheid kan vinden binnen je eigen vier muren is het Biesheuvel. De eerste zin van deze verzameling zegt al genoeg: “Ik ga niet reizen. Ik blijf rustig thuis op mijn studeerkamer. Ik zal u door mijn kamer laten reizen tot het u duizelt!’
2. Relativeer!
L. Spinney De spaanse griep
Het is altijd raadzaam om, geconfronteerd met een ramp, deze in het perspectief te zien van de talloze, nog-vele-malen-grotere rampen in de wereldgeschiedenis. Deze geschiedenis van de Spaanse griep valt duidelijk in de categorie ‘het kan altijd erger’. Tussen 1918 en 1920 werden 50 tot 100 miljoen mensen het slachtoffer van deze ‘grootste ramp uit de menselijke geschiedenis’. Naast dat we door deze analyse een goed inzicht in de geschiedenis van infectieziekten krijgen, kunnen we ook hoopvol lezen hoe de wereld ten goede is veranderd na deze pandemie en wordt onze waardering voor de medische wetenschap en de vele knappe koppen en verzorgende handen die haar vooruit helpen nog vele malen groter.
3. Besef dat alles tijdelijk is en mediteer!
Th. Mann De Toverberg
Behalve dat we nu eindelijk eens tijd hebben voor dit vuistdikke meesterwerk, dat we altijd al eens hadden willen lezen, is het ook een zeer toepasselijk boek. Ten eerste speelt het zich af in een sanatorium, waar de bewoners aan een ziekte lijden die staat voor het morele verval van Europa. Maar beter nog: het gaat ook over de beleving van tijd versus de tijd van de klok. Het lezen van deze rijke roman over een hoofdpersoon die van plan was om drie weken in het sanatorium op bezoek te gaan en uiteindelijk zeven jaar blijft, voelt bijna als een meditatie. Bovendien leren we veel over verveling: ‘Over het wezen van de verveling doen tal van misverstanden de ronde. In het algemeen gelooft men dat interessante en nieuwe dingen de tijd ‘verdrijven’, dat wil zeggen verkorten, terwijl monotonie en leegte zijn verloop bemoeilijken en afremmen. Dat is niet zonder meer waar.’
4. Leer om te gaan met je angst en accepteer!
Seneca Leren sterven
Het is hoe dan ook verstandig om in tijden van crisis te rade te gaan bij oude wijzen. En wat betreft het omgaan met de tegenslagen in het leven kunnen we bij niemand beter terecht dan bij de troostrijke stoïcijn Seneca. Op elke bladzijde staat wel een verrassend actuele les om je omgang met de crisis te vergemakkelijken, zoals bijvoorbeeld: ‘Het is dringend nodig te wennen aan weinig. Niet willen wat je niet hebt, blij zijn met wat voorhanden is.’ Maar vooral ook de grote levenslessen zullen ons hoop geven: ‘Wat we wel kunnen is dit: waarachtig moed vatten, zoals een goed man past, en zo de slagen van het lot dapper verduren.’ Of wat te denken van: ‘Veel goeds in ons leven wordt bedorven door kwellende angst (…): van enkel het hier en nu wordt geen mens ongelukkig.’
